Trong nhiều thập kỷ qua, kênh đào Kra luôn được coi là một trong những dự án logistic và kinh tế chiến lược nhất Đông Nam Á. Nếu được hiện thực hóa, kênh đào này sẽ tạo ra một tuyến vận tải biển ngắn hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn so với eo biển Malacca – nơi hiện đang "gánh" hơn 25% lưu lượng hàng hóa đường biển toàn cầu. Tuy nhiên, mặc dù được kỳ vọng từ nhiều phía, dự án kênh đào Kra tại Thái Lan vẫn chỉ nằm trên giấy. Vậy điều gì đang cản bước một dự án có tiềm năng thay đổi cục diện logistic khu vực?
1. Kênh đào Kra là gì?
Kênh đào Kra là một dự án đề xuất xây dựng một tuyến đào xuyên qua eo đất Kra ở miền nam Thái Lan, nối liền vịnh Thái Lan (thuộc biển Đông) với biển Andaman (thuộc Ấn Độ Dương). Chiều dài dự kiến của kênh dao động từ 100 – 135 km, tùy phương án thi công. Nếu được thực hiện, đây sẽ là một tuyến vận tải thay thế cho eo biển Malacca – một trong những tuyến hàng hải nhộn nhịp và quá tải nhất thế giới.
Lợi ích tiềm năng của kênh đào Kra:
-
Rút ngắn quãng đường vận tải biển giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương khoảng 1.200 km.
-
Tiết kiệm từ 3 – 5 ngày hành trình cho tàu hàng.
-
Tránh tình trạng tắc nghẽn tại eo biển Malacca.
-
Tăng vai trò chiến lược cho Thái Lan trong chuỗi logistic toàn cầu.
2. Những lý do khiến kênh đào Kra mãi là “giấc mơ chưa thành”
Dù đã có nhiều nghiên cứu, đề xuất và cả sự quan tâm từ các nhà đầu tư quốc tế (trong đó có Trung Quốc), nhưng kênh đào Kra vẫn không thể khởi công vì nhiều lý do phức tạp dưới đây:
2.1. Yếu tố địa chính trị và an ninh quốc gia
Một trong những nguyên nhân hàng đầu là lo ngại chia cắt đất nước. Việc đào một kênh rộng lớn xuyên qua phần eo đất Kra sẽ tạo ra một “đường ranh” giữa miền Bắc và miền Nam Thái Lan, vốn đã có những khác biệt về văn hóa, tôn giáo và chính trị. Điều này tiềm ẩn nguy cơ làm gia tăng xu hướng ly khai tại miền Nam, nơi có nhiều cộng đồng Hồi giáo.
Ngoài ra, chính phủ Thái Lan cũng quan ngại về việc kênh đào trở thành mục tiêu địa chính trị nếu bị một cường quốc nào đó chi phối, chẳng hạn như Trung Quốc. Trong bối cảnh tranh chấp khu vực ngày càng phức tạp, việc để một kênh đào có vai trò chiến lược bị thao túng là điều Bangkok muốn tránh.
2.2. Tác động môi trường và rủi ro địa chất
Kênh đào Kra, nếu được xây dựng, sẽ phá vỡ hệ sinh thái rừng nhiệt đới, tác động đến nguồn nước ngầm, đa dạng sinh học và môi trường sống của nhiều loài quý hiếm.
Ngoài ra, khu vực eo đất Kra có địa hình phức tạp, đòi hỏi công nghệ thi công tiên tiến và có thể phát sinh nhiều rủi ro về địa chất như lở đất, xói mòn, sạt lở trong quá trình thi công hoặc vận hành.
2.3. Chi phí đầu tư khổng lồ
Các ước tính cho thấy chi phí xây dựng kênh đào Kra có thể lên tới 28 – 35 tỷ USD, chưa kể chi phí duy tu, vận hành và các khoản chi cho phát triển hạ tầng hậu cần liên quan (như cảng, kho bãi, đường bộ kết nối...).
Đối với một nền kinh tế đang phát triển như Thái Lan, đây là một khoản đầu tư cực lớn và không dễ huy động toàn bộ từ ngân sách quốc gia.
2.4. Áp lực từ các đối tác thương mại
Một lý do ít được nhắc đến nhưng rất thực tế là sự không hài lòng từ các đối tác thương mại lớn như Singapore và Malaysia. Việc xây dựng kênh đào Kra sẽ làm giảm vai trò trung chuyển của cảng Singapore – một trong những cảng lớn nhất và hiệu quả nhất thế giới.
Do đó, nếu Thái Lan tiến hành dự án, nước này có thể đánh mất sự hậu thuẫn kinh tế và thương mại từ những quốc gia đang có vị thế mạnh về logistic trong khu vực.
2.5. Thiếu sự đồng thuận chính trị nội bộ
Các chính phủ kế nhiệm tại Thái Lan thường có lập trường khác nhau về dự án kênh đào. Một số ủng hộ vì mục tiêu phát triển kinh tế dài hạn, trong khi số khác lo ngại về hệ lụy xã hội và địa chính trị. Việc thiếu sự đồng thuận trong nội bộ chính trị khiến dự án không thể vượt qua các bước phê duyệt cần thiết để được triển khai.
3. Kênh đào Kra trong bối cảnh logistic hiện đại
Thế giới ngày nay đang chứng kiến những biến động lớn về chuỗi cung ứng và vận tải toàn cầu, đặc biệt sau đại dịch COVID-19 và xung đột ở biển Đỏ. Điều này khiến nhu cầu tìm kiếm tuyến hàng hải thay thế cho eo biển Malacca ngày càng cấp thiết.
Tuy nhiên, thay vì tập trung vào một dự án tốn kém như kênh đào Kra, nhiều quốc gia đang chọn cải thiện năng lực vận tải đa phương thức, tăng cường đầu tư vào cảng cạn, đường sắt xuyên quốc gia hoặc kết hợp các tuyến đường bộ-xuồng biển hiện có để chia tải.
Dẫu vậy, kênh đào Kra vẫn là một "át chủ bài chiến lược" nếu Thái Lan quyết định triển khai trong tương lai. Nó sẽ mang lại một bước ngoặt lớn về vị thế logistic, tương tự như những gì kênh đào Suez và kênh Panama từng làm được.
4. Tương lai nào cho kênh đào Kra?
Trong bối cảnh Sáng kiến Vành đai – Con đường của Trung Quốc đang đẩy mạnh mở rộng ảnh hưởng logistics trên toàn cầu, nhiều chuyên gia dự đoán rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục tìm cách vận động chính phủ Thái Lan cho phép họ tham gia xây dựng kênh đào Kra như một phần trong chuỗi hạ tầng kết nối.
Tuy nhiên, Thái Lan sẽ phải đánh đổi rất nhiều nếu dựa vào một đối tác duy nhất, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh Mỹ - Trung ngày càng gay gắt. Điều này khiến Bangkok phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích kinh tế và ổn định chính trị quốc gia.
Kết luận
Kênh đào Kra của Thái Lan mãi là một “dự án trên giấy” không phải vì thiếu tầm nhìn, mà vì nó nằm tại điểm giao thoa của quá nhiều lợi ích: kinh tế, môi trường, an ninh, chính trị và địa chính trị. Để hiện thực hóa dự án này, Thái Lan cần có sự đồng thuận nội bộ mạnh mẽ, nguồn tài chính dồi dào, sự hậu thuẫn từ các đối tác quốc tế và một chiến lược đảm bảo lợi ích quốc gia lâu dài.
Trong khi chờ đợi điều đó xảy ra, kênh đào Kra vẫn là một biểu tượng đầy mâu thuẫn của tham vọng logistic Đông Nam Á, nơi hội tụ giữa tiềm năng và giới hạn thực tế.
Công ty Triệu Vũ chuyên cung cấp các sản phẩm Seal niêm phong phục vụ vận tải hàng hóa, đa dạng mẫu mã và chức năng: seal nhựa, seal cáp rút container, seal thép container, seal cáp hộp container, seal cối container đạt chuẩn CO CQ, ISO 17712 & đầy đủ mã vạch, QR tiêu chuẩn quốc tế. Các sản phẩm của Triệu Vũ được rất nhiều doanh nghiệp trong ngành vận tải, logistic tin dùng. Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, Triệu Vũ tự tin sẽ chinh phục khách hàng gần xa bằng chất lượng sản phẩm và dịch vụ tuyệt vời nhất.
Liên hệ Hotline: 08.324.6789 hoặc inbox fanpage TrieuVu Company để được tư vấn và báo giá nhanh nhất!
> Cách các loại hàng hoá được đóng gói và vận chuyển trong Logistic
