Chiến Tranh Thương Mại Mỹ - Trung và Tác Động Đến Logistic Như Thế Nào?

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc, khởi phát từ năm 2018 và tiếp tục bùng nổ trở lại với sắc lệnh thuế quan ngày 2/4/2025 của tổng thống Donald Trump với nhiều giai đoạn leo thang, không chỉ gây chấn động hệ thống thương mại toàn cầu mà còn để lại những ảnh hưởng sâu rộng đối với ngành logistic. Trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu sắc, bất kỳ thay đổi nào về dòng chảy thương mại đều tác động trực tiếp tới hoạt động logistic — từ vận tải, kho bãi, đến phân phối hàng hóa.

Bài viết này sẽ phân tích chi tiết cách chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới ảnh hưởng tới logistic, cũng như xu hướng mới trong ngành logistic và thương mại toàn cầu.
 

1. Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc: Bức tranh tổng quát

Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bắt đầu khi Mỹ áp thuế bổ sung lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc với lý do bảo hộ sản xuất trong nước và yêu cầu Trung Quốc thay đổi một số chính sách thương mại. Trung Quốc sau đó trả đũa bằng việc áp thuế tương tự lên hàng hóa Mỹ.

Các mức thuế cao đã làm tăng giá hàng hóa, thay đổi dòng chảy thương mại toàn cầu và buộc các doanh nghiệp phải tìm kiếm nguồn cung ứng mới hoặc điều chỉnh chuỗi cung ứng.

Trong suốt quá trình leo thang và "hạ nhiệt" của cuộc chiến này, logistic toàn cầu liên tục đối mặt với những thách thức mới, đồng thời mở ra những cơ hội cho những đơn vị biết thích ứng linh hoạt.

 

2. Các tác động trực tiếp lên ngành logistic

2.1 Sự dịch chuyển dòng thương mại

Thuế suất tăng cao khiến nhiều doanh nghiệp Mỹ và Trung Quốc tìm cách chuyển dịch hoạt động sản xuất và xuất nhập khẩu sang các quốc gia khác như Việt Nam, Ấn Độ, Mexico, Malaysia...

Điều này đã dẫn tới:

• Gia tăng nhu cầu vận tải biển và đường hàng không tại các tuyến đường mới.

• Mở rộng hệ thống kho bãi tại những điểm trung chuyển mới ngoài Trung Quốc.

• Thay đổi luồng vận tải container toàn cầu, khiến các tuyến truyền thống châu Á - Mỹ bị gián đoạn.

Sự dịch chuyển dòng thương mại buộc các công ty logistic phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược mạng lưới vận tải và dịch vụ giao nhận.

 

2.2 Tăng chi phí logistic

Chiến tranh thương mại đã khiến:

• Chi phí vận tải tăng do nhu cầu thay đổi đột ngột và thiếu hụt thiết bị vận chuyển (container, tàu biển).

• Chi phí lưu kho tăng khi hàng hóa bị kẹt tại cảng do các thủ tục hải quan siết chặt.

• Chi phí vận hành tăng bởi các doanh nghiệp logistic phải đầu tư thêm vào hệ thống công nghệ để thích ứng với các yêu cầu mới về xuất nhập khẩu, truy xuất nguồn gốc, chứng nhận xuất xứ.

Điều này làm cho chi phí logistic toàn cầu vốn đã cao, lại càng chịu thêm nhiều áp lực.
 

2.3 Thay đổi trong mạng lưới cung ứng

Các công ty sản xuất lớn như Apple, Samsung, Nike... đã bắt đầu đa dạng hóa chuỗi cung ứng để tránh phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc.

Điều này dẫn tới:

• Mở rộng hoạt động logistic tại Đông Nam Á, nơi các quốc gia như Việt Nam, Thái Lan, Indonesia trở thành điểm đến sản xuất thay thế.

• Gia tăng nhu cầu về dịch vụ logistic tích hợp (giao nhận, kho bãi, phân phối) tại các thị trường mới nổi.

• Xuất hiện nhu cầu logistic đa quốc gia: Vận chuyển linh hoạt qua nhiều quốc gia để tối ưu chi phí thuế quan.
   

3. Các xu hướng logistic mới nổi từ chiến tranh thương mại

3.1 "Nearshoring" và "Friendshoring" lên ngôi

"Nearshoring" (chuyển sản xuất về gần thị trường tiêu thụ) và "Friendshoring" (chuyển sản xuất sang các quốc gia đồng minh thân thiện) trở thành xu hướng chủ đạo.

Điều này kéo theo:

• Phát triển các trung tâm logistic mới gần các thị trường tiêu thụ lớn (như Mỹ, EU).

• Tăng trưởng mạnh mẽ của các dịch vụ logistic nội địa tại các quốc gia nhận dịch chuyển sản xuất.

Ví dụ, Mexico hưởng lợi lớn khi nhiều công ty Mỹ chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang nước này để tiết kiệm chi phí logistic và tránh thuế nhập khẩu.

 

3.2 Công nghệ hóa chuỗi cung ứng

Để ứng phó với sự phức tạp của thương mại toàn cầu, các doanh nghiệp logistic đẩy mạnh:

• Ứng dụng công nghệ quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management Systems).

• Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dự báo nhu cầu vận chuyển, tối ưu tuyến đường.

• Triển khai blockchain để minh bạch hóa quy trình vận tải và xác thực nguồn gốc hàng hóa.

Công nghệ trở thành yếu tố sống còn trong quản lý logistic hiện đại hậu chiến tranh thương mại.

3.3 Tăng nhu cầu dịch vụ logistic linh hoạt

Các doanh nghiệp ngày càng yêu cầu các dịch vụ logistic:

• Nhanh chóng thích ứng với thay đổi đột ngột về nhu cầu vận chuyển.

• Tối ưu chi phí qua các giải pháp thuê ngoài (3PL, 4PL).

• Có khả năng hỗ trợ đa quốc gia với khả năng xử lý thủ tục hải quan phức tạp.

Các công ty logistic cần phải cung cấp dịch vụ linh hoạt, nhanh nhạy và chuyên sâu hơn để đáp ứng yêu cầu của khách hàng toàn cầu.
 

4. Tác động gián tiếp đến kinh tế và thương mại toàn cầu

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung không chỉ ảnh hưởng đến logistic mà còn gây:

• Giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu, do chi phí thương mại tăng cao, đầu tư quốc tế sụt giảm.

• Thay đổi dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI): Các nhà đầu tư dịch chuyển vốn ra khỏi Trung Quốc để tránh rủi ro chiến tranh thương mại.

• Gia tăng nhu cầu tiêu thụ nội địa tại các quốc gia sản xuất thay thế, kéo theo sự bùng nổ của dịch vụ logistic nội địa.

Tất cả những yếu tố này tiếp tục làm gia tăng vai trò chiến lược của logistic trong việc giữ cho chuỗi cung ứng toàn cầu vận hành trơn tru.
 

5. Doanh nghiệp logistic nên làm gì?

5.1 Đa dạng hóa thị trường

Các doanh nghiệp logistic không nên phụ thuộc quá nhiều vào một hoặc hai tuyến vận tải lớn. Cần chủ động:

• Mở rộng dịch vụ sang nhiều thị trường mới nổi như Đông Nam Á, Châu Phi.

• Tăng cường năng lực vận tải đa phương thức (sea, air, rail, road).

5.2 Đầu tư vào công nghệ

• Áp dụng hệ thống quản lý vận tải (TMS), hệ thống quản lý kho (WMS).

• Sử dụng công nghệ phân tích dữ liệu lớn (Big Data) để dự báo nhu cầu vận chuyển.

• Triển khai tự động hóa trong kho bãi và giao nhận.

5.3 Tăng cường liên kết quốc tế

• Thiết lập các đối tác chiến lược tại các quốc gia quan trọng.

• Tham gia các hiệp hội logistic toàn cầu để cập nhật xu hướng mới và chia sẻ nguồn lực.
  
   

  

6. Kết luận

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã và đang vẽ lại bản đồ logistic toàn cầu. Ngành logistic không còn là một "hậu phương thầm lặng", mà trở thành mắt xích chiến lược trong hệ thống thương mại và kinh tế quốc tế.

Những doanh nghiệp logistic biết nắm bắt xu hướng dịch chuyển, đầu tư công nghệ và nâng cao năng lực vận hành sẽ không chỉ vượt qua khó khăn, mà còn vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn mới của toàn cầu hóa.

Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, khả năng thích ứng linh hoạt, sáng tạo trong mô hình logistic chính là chìa khóa để nắm bắt cơ hội và phát triển bền vững.

> Sự dịch chuyển thương mại toàn cầu sau sắc lệnh thuế quan của Tổng thống Trump
 

Công ty Triệu Vũ chuyên cung cấp các sản phẩm Seal niêm phong phục vụ vận tải hàng hóa, đa dạng mẫu mã và chức năng: seal nhựa, seal cáp rút container, seal thép container, seal cáp hộp container, seal cối container đạt chuẩn CO CQ, ISO 17712 & đầy đủ mã vạch, QR tiêu chuẩn quốc tế. Các sản phẩm của Triệu Vũ được rất nhiều doanh nghiệp trong ngành vận tải, logistic tin dùng. Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, Triệu Vũ tự tin sẽ chinh phục khách hàng gần xa bằng chất lượng sản phẩm và dịch vụ tuyệt vời nhất.

Liên hệ Hotline: 08.324.6789 hoặc inbox fanpage TrieuVu Company để được tư vấn và báo giá nhanh nhất!