Vì sao Mỹ dùng hệ thống đo lường khác phần còn lại của phương Tây và thế giới?

Khi tham gia thương mại quốc tế, làm việc trong lĩnh vực logistic, kỹ thuật hay kinh tế, nhiều người không khỏi thắc mắc: Vì sao Mỹ vẫn dùng hệ thống đo lường riêng, trong khi hầu hết các quốc gia trên thế giới đã thống nhất sử dụng hệ mét (SI)?

Từ dặm (mile), foot, inch, pound cho đến gallon, hệ thống đo lường Mỹ không chỉ gây nhầm lẫn cho người nước ngoài mà còn tạo ra không ít thách thức trong sản xuất, vận tải và thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, đằng sau sự “khác biệt” này là cả một câu chuyện dài về lịch sử, kinh tế, chính trị và tâm lý xã hội.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguồn gốc, lý do và tác động của việc Mỹ duy trì hệ thống đo lường riêng biệt cho đến ngày nay.
 

1. Hệ thống đo lường Mỹ là gì?

1.1. Định nghĩa hệ thống đo lường Mỹ

Hệ thống đo lường Mỹ (U.S. Customary Units) là tập hợp các đơn vị đo lường được sử dụng phổ biến tại Hoa Kỳ, bao gồm:

• Chiều dài: inch, foot, yard, mile

• Khối lượng: ounce, pound, ton

• Thể tích: fluid ounce, pint, quart, gallon

• Diện tích: acre

• Nhiệt độ: độ Fahrenheit (°F)

Hệ thống này có nguồn gốc từ hệ đo lường Anh cổ (British Imperial System) nhưng đã được Mỹ điều chỉnh và chuẩn hóa riêng.

1.2. Sự khác biệt với hệ mét (SI)

Hệ mét – được sử dụng bởi hơn 95% dân số thế giới – dựa trên bội số của 10, giúp:

• Dễ quy đổi

• Thuận tiện cho khoa học – kỹ thuật

• Phù hợp với thương mại quốc tế

Ngược lại, hệ thống đo lường Mỹ có cách quy đổi phức tạp (1 mile = 5.280 feet, 1 gallon ≠ 10 quart theo cách hiểu trực quan), khiến nhiều người đánh giá là “kém hiệu quả”.

 

2. Nguồn gốc lịch sử của hệ thống đo lường Mỹ

2.1. Di sản từ Đế quốc Anh

Khi 13 thuộc địa Bắc Mỹ còn nằm dưới quyền cai trị của Anh (trước năm 1776), họ sử dụng hệ đo lường Anh trong mọi hoạt động:

• Thương mại

• Nông nghiệp

• Xây dựng

• Hàng hải

Sau khi giành độc lập, Mỹ không xóa bỏ hoàn toàn hệ thống cũ mà tiếp tục sử dụng vì:

• Người dân đã quen

• Toàn bộ hạ tầng đã xây dựng theo đơn vị cũ

• Không có áp lực quốc tế buộc phải thay đổi

2.2. Thời điểm hệ mét ra đời – Mỹ đã “lỡ chuyến tàu”

Hệ mét được Pháp phát triển và phổ biến mạnh mẽ từ cuối thế kỷ 18, đặc biệt sau Cách mạng Pháp. Trong khi đó:

• Mỹ còn non trẻ

• Đang tập trung mở rộng lãnh thổ

• Phát triển kinh tế nội địa

Việc chuyển đổi hệ thống đo lường lúc này bị xem là không cấp thiết, tốn kém và phức tạp.

 

3. Vì sao Mỹ không chuyển sang hệ mét như phần còn lại của phương Tây?

3.1. Chi phí chuyển đổi khổng lồ

Một trong những lý do quan trọng nhất khiến Mỹ giữ hệ thống đo lường Mỹ là chi phí chuyển đổi quá lớn.

Việc chuyển sang hệ mét đồng nghĩa với:

• Thay đổi biển báo giao thông

• Chỉnh sửa tài liệu pháp lý

• Đào tạo lại lực lượng lao động

• Cập nhật toàn bộ máy móc, khuôn mẫu, dây chuyền sản xuất

• Chuyển đổi bản vẽ kỹ thuật, tiêu chuẩn xây dựng

Đối với một nền kinh tế hàng đầu thế giới, chi phí này có thể lên tới hàng trăm tỷ USD.

3.2. Sức ỳ văn hóa và tâm lý xã hội

Người Mỹ có xu hướng bảo vệ những giá trị truyền thống, trong đó hệ đo lường được xem là:

• Một phần bản sắc quốc gia

• Gắn liền với lịch sử lập quốc

• Không gây vấn đề nghiêm trọng trong đời sống hàng ngày

Đối với đa số người dân Mỹ, inch hay mile vẫn dễ hiểu và quen thuộc hơn mét hay kilomet.

3.3. Mỹ không bị “ép buộc” phải thay đổi

Khác với nhiều quốc gia nhỏ, Mỹ:

• Có thị trường nội địa khổng lồ

• Ít phụ thuộc vào xuất khẩu so với GDP

• Có khả năng “áp đặt tiêu chuẩn ngược” trong một số ngành

Do đó, Mỹ không chịu áp lực quốc tế đủ lớn để buộc phải từ bỏ hệ thống đo lường Mỹ.
 

4. Mỹ có thực sự “không dùng” hệ mét?

Sự thật là Mỹ không hoàn toàn từ chối hệ mét, mà sử dụng song song tùy lĩnh vực.

4.1. Hệ mét trong khoa học và quân sự

Trong các lĩnh vực yêu cầu độ chính xác cao, Mỹ bắt buộc dùng hệ mét, bao gồm:

• Khoa học

• Y học

• Quân sự

• Hàng không

• Công nghiệp quốc phòng

NASA, quân đội Mỹ và các phòng thí nghiệm đều sử dụng SI units để tránh sai sót.

4.2. Logistic và sản xuất quốc tế

Trong logistic toàn cầu:

• Container: mét

• Trọng tải tàu biển: tấn

• Kích thước pallet: tiêu chuẩn quốc tế

• Kho vận: hệ mét

Các doanh nghiệp Mỹ khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu buộc phải thích nghi với hệ mét.

4.3. Luật pháp Mỹ công nhận hệ mét

Từ năm 1975, Mỹ đã ban hành Metric Conversion Act, công nhận hệ mét là hệ đo lường ưu tiên trong thương mại và chính phủ, tuy nhiên không bắt buộc người dân phải chuyển đổi.

 

5. Tác động của hệ thống đo lường Mỹ đến kinh tế và logistic

5.1. Tăng rủi ro sai sót kỹ thuật

Lịch sử đã ghi nhận nhiều sự cố nghiêm trọng do nhầm lẫn giữa hệ mét và hệ thống đo lường Mỹ, nổi tiếng nhất là:

• Mars Climate Orbiter (1999): tàu thăm dò sao Hỏa trị giá 125 triệu USD bị phá hủy do lỗi quy đổi đơn vị

Trong logistic, sai số đơn vị có thể gây:

• Lệch tải trọng

• Sai kích thước container

• Chậm trễ vận chuyển

• Tăng chi phí vận hành

5.2. Gia tăng chi phí chuyển đổi trong chuỗi cung ứng

Các doanh nghiệp Mỹ khi làm việc với đối tác quốc tế phải:

• Quy đổi song song

• Kiểm tra chéo thông số

• Đào tạo nhân sự đa hệ đo lường

Điều này làm tăng chi phí vận hành, đặc biệt trong sản xuất và logistic xuyên biên giới.

5.3. Lợi thế nội địa nhưng bất lợi toàn cầu

Trong thị trường nội địa, hệ thống đo lường Mỹ không gây nhiều khó khăn. Tuy nhiên, khi mở rộng toàn cầu, đây lại trở thành rào cản tiêu chuẩn hóa.
 

6. Vì sao Mỹ vẫn chấp nhận sự “bất tiện” này?

Từ góc nhìn kinh tế – logistic, Mỹ lựa chọn tối ưu chi phí hiện tại thay vì:

• Thay đổi toàn diện

• Gánh chi phí xã hội lớn

• Đối mặt với phản ứng tiêu cực từ người dân

Nói cách khác, chi phí không thay đổi thấp hơn chi phí thay đổi, ít nhất là trong ngắn và trung hạn.
 

7. Liệu Mỹ có chuyển sang hệ mét trong tương lai?

Khả năng này không phải là không có, nhưng sẽ diễn ra rất chậm:

• Thế hệ trẻ Mỹ quen dần với hệ mét trong học tập

• Toàn cầu hóa tiếp tục gia tăng

• Công nghệ và AI giúp giảm rào cản chuyển đổi

Tuy nhiên, trong vài thập kỷ tới, hệ thống đo lường Mỹ nhiều khả năng vẫn tồn tại song song với hệ mét.
 

Kết luận

Việc Mỹ sử dụng hệ thống đo lường Mỹ khác với phần còn lại của phương Tây và thế giới không phải là sự bảo thủ đơn thuần, mà là kết quả của:

• Lịch sử hình thành quốc gia

• Chi phí chuyển đổi khổng lồ

• Sức ỳ văn hóa – xã hội

• Vị thế kinh tế đặc biệt của Mỹ

Trong bối cảnh logistic và kinh tế toàn cầu ngày càng gắn kết, hệ mét đang dần chiếm ưu thế. Tuy nhiên, hệ thống đo lường Mỹ vẫn tồn tại như một minh chứng cho việc tiêu chuẩn kỹ thuật không chỉ là vấn đề khoa học, mà còn là câu chuyện của lịch sử và kinh tế.

 

Công ty Triệu Vũ chuyên cung cấp các sản phẩm Seal niêm phong, Nắp can nhựa phục vụ vận tải hàng hóa, đa dạng mẫu mã và chức năng: seal nhựa, seal cáp rút container, seal thép container, seal cáp hộp container, nắp can nhựa 25-30 lit, nắp can ICB 1000 lit đạt chuẩn CO CQ, ISO 17712. Các sản phẩm của Triệu Vũ được rất nhiều doanh nghiệp trong ngành vận tải, logistic tin dùng. Với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, Triệu Vũ tự tin sẽ chinh phục khách hàng gần xa bằng chất lượng sản phẩm và dịch vụ tuyệt vời nhất.

Liên hệ Hotline: 08.324.6789 hoặc inbox fanpage TrieuVu Company để được tư vấn và báo giá nhanh nhất!

>> GPS: Công nghệ nền tảng định hình logistic toàn cầu